به گزارش بهمن جفری لفور اعتقاد دارد که قطر تمایل دارد از ترکیه بعنوان متعادل کننده ضد امریکا و کشورهای دیگر در منطقه خلیج فارس استفاده نماید.
خبرگزاری مهر، سرویس بین الملل- فاطمه محمدی پور: چند هفته قبل بود که سخنان «سعد الکعبی» وزیر انرژی قطر در مورد اینکه دوحه از آغاز سال ۲۰۱۹ میلادی از اوپک خارج می گردد موجی از واکنشها را در محافل بین المللی به دنبال داشت. گرچه مقامات قطری اعلام نمودند که این تصمیم کاملا فنی بوده و در دائره تحلیل های سیاسی نمی گنجد اما مشخص است که خروج قطر از اوپک در سایه ادامه دار شدن بحران دوحه و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس از یک سو و حرف و حدیث ها در مورد احتمال خروج قطر از شورای همکاری خلیج فارس از جانب دیگر ثابت می کند که هدف دوحه از کنار گذاشتن این سازمانها چیز دیگری است. منابع عربی حوزه خلیج فارس در گفتگو با روزنامه الرأی کویت گزارش دادند که مقامات قطر مسأله خروج از شورای همکاری خلیج فارس و یا باقی ماندن در آنرا بررسی می کنند. در همین حین، سی و نهمین نشست شورای همکاری خلیج فارس در حالی در ریاض برگزار گردید که سران قطر و عُمان بعنوان ۲ عضو این شورا از مجموع ۶ عضو، در آن در سطح امیر و سلطان شرکت نکردند و بحران قطر بعنوان برجسته ترین اختلاف بین اعضای شورا، بر این نشست سایه افکنده بود. علیرغم تلاش های امارات و عربستان برای القای این مطلب که شورای همکاری خلیج فارس همچنان به قوت خود باقی است اما اختلافات بین کشورهای عضو این شورا به حدی شدت گرفته که احتمال فروپاشی این شورا را قوت بخشیده است همچنانکه قطر بارها به خروج از این شورا تهدید کرده است و علاوه بر آن عدم حضور سران شش کشور عضو این شورا در نشست های آن حاکی از عمق اختلافات در این شوراست به گونه ای که در نشست سال قبل هم که به میزبانی کویت برگزار گردید سران عربستان، امارات و بحرین در آن شرکت نکردند. حالا این سوال مطرح می گردد که آینده شورای همکاری خلیج فارس چگونه خواهد بود؟ جهت پاسخ به این سوال خبرنگار مهر گفتگویی با پروفسور«جفری لفور»، استاد علوم سیاسی دانشگاه کنتیکت امریکا انجام داده است که در ادامه می آید. *اجلاس سالانه شورای همکاری خلیج فارس در حالی در ریاض برگزار گردید که امیر قطر و سلطان عمان از شرکت در آن خودداری کردند. دلایل امتناع این کشورها از شرکت در اجلاس چه بود؟ عدم حضور امیر قطر در نشست دسامبر ۲۰۱۸ شورای همکاری خلیج فارس در ریاض ادامه بن بست سیاسی بین عربستان سعودی/ امارات متحده عربی و قطر و عدم پذیرش دوحه جهت حل مسائل مختلف سیاسی که روابط بین دو طرف را از زمان محاصره قطر – حدود هجده ماه پیش – تابحال پیچیده کرده است، نشان داده است. بعد از آنکه امیر قطر در نشست شورای همکاری خلیج فارس حضور یافت، اختلاف هشت ماهه میان عربستان سعودی و قطر در سال ۲۰۱۴ حل و فصل شد. با این حال، نماینده قطر در نشست شورای همکاری خلیج فارس وزیر خارجه آن بود. غیاب سلطان قابوس پادشاه عمان در این نشست با عنایت به مسائل مربوط به سلامتی اش در خلال چند سال اخیر تعجب آور نیست. از این رو معاون نخست وزیر عمان در خلال چند سال اخیر در نشست های شورای همکاری خلیج فارس شرکت کرده است. ازاین رو من فکر نمی کنم که عدم حضور پادشاه عمان در اجلاس سران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس دلیل خاصی داشته باشد. *قطر از اوپک خارج شد و با عنایت به برخی گزارش ها، درصدد است از شورای همکاری خلیج فارس هم بیرون برود. آیا فکر می کنید قطر شورای همکاری خلیج فارس را ترک خواهد کرد؟ من از مبالغه گویی در مورد خروج قطر از اوپک اجتناب می کنم. قطر تولید کننده عمده نفت نیست و ازاین رو نفوذ کمی در سازمان اوپک دارد. به نظر می آید که دوحه یک تصمیم بسیار عملی و منطقی برای تمرکز بر تولید و صادرات گاز طبیعی اتخاذ می کند که پایه اقتصاد قطر است. *شورای همکاری خلیج فارس موفق به یافتن یک چاره جامع داخلی برای حل بحران قطر نشد. با عنایت به این شکست، آینده شورای همکاری خلیج فارس را چگونه ارزیابی می کنید؟ شورای همکاری خلیج فارس در گذشته شکافهای داخلی بین کشورهای عضو را تجربه کرده است با این وجود سازمان همچنان به حیات خود ادامه داده و از بین نرفته است. در اجلاس ماه دسامبر ۲۰۱۳ شورای همکاری خلیج فارس، عمان با تلاش های عربستان سعودی برای تولید شورای همکاری خلیج فارس متحد بیشتر سیاسی که احیانا عربستان سعودی بر آن مسلط باشد، مخالفت کرد. روابط بین عربستان سعودی و کویت به دلیل اختلاف در مورد میزان تولید نفت از دو میدان نفتی مشترک، تضعیف شده است. مسئله قطر امکان دارد برای بقای شورای همکاری خلیج فارس با عنایت به ترتیبات شش نفره حاضر آن با مسائل قبلی این شورا متفاوت باشد؛ با عنایت به این که این اختلافات چقدر طول خواهد کشید و مسائل متعددی که ادامه این اختلافات در بر دارد، همچون روابط قطر با ایران، پشتیبانی از اخوان المسلمین و میزبانی شبکه الجزیره. اما بیشتر از سی سال از زمان تاسیس شورای همکاری خلیج فارس در سال ۱۹۸۱ می گذرد و این شورا همچنان به حیات خود ادامه می دهد. شورای همکاری خلیج فارس موفق شد جنگ ایران و عراق در سالهای ۱۹۸۰-۱۹۸۸، حمله ۱۹۹۰ عراق به کویت و جنگ ۱۹۹۱ برای آزاد سازی کویت، رژیم تحریم های سازمان ملل متحد ضد عراق در دهه ۱۹۹۰، حمله ۲۰۰۳ ایالات متحده به عراق و فوران بهار عربی در سال ۲۰۱۱ را هدایت کند. ازاین رو پیش بینی نابودی شورای همکاری خلیج فارس قابل پذیرش نمی باشد. *در صورت خروج قطر از شورای همکاری خلیج فارس، آیا احتمال وجود یک اتحاد جدید میان قطر و ترکیه وجود دارد؟ رابطه نظامی قطر با ترکیه واقعیتی است که دیگر کشورهای منطقه و همینطور ایالات متحده امریکا باید بپذیرد. واقعیتی که بر مبنای آن قطر تمایل دارد از ترکیه بعنوان «متعادل کننده» ضد کشورهای دیگر در منطقه خلیج فارس استفاده نماید. درست همانطور که عمان درطی سالها دارای یک رابطه سیاسی ویژه نظامی با قدرت بزرگ خارجی بوده است -نخست بریتانیا و هم اکنون برای حدودا چهار دهه (از سال ۱۹۸۰) ایالات متحده-دوحه از اوایل دهه ۱۹۹۰ این رابطه را با ایالات متحده امریکا حفظ نموده است. با اینکه مقر فرماندهی مرکزی ایالات متحده امریکا از سال ۲۰۰۲ در قطر واقع شده است، دوحه ترکیه را به عنوان «دریچه ایمنی» انتخاب کرده است. این در شرایطی است که شاهد روابط نزدیک واشنگتن با ریاض، به خصوص با عنایت به گزارش هایی که از اظهارات رئیس جمهور دونالد ترامپ در مسافرت مه ۲۰۱۷ وی به عربستان سعودی منتشر گردید که امکان دارد ریاض را به انجام اقامات تنبیهی ضد قطر تشویق کرده باشد هستیم.
