بهمن: اقدام دولت مجارستان برای خروج از دیوان کیفری بین المللی جهت خودداری از دستگیری نتانیاهو، نمونه دیگری از ادعاهای توخالی کشورهای غربی درباره ی تعهدات حقوقی آنها در نظام بین الملل است.
خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: همچنین که پیش بینی می شد، مجارستان تصمیم چند ماه پیش خودرا اجرائی کرد و خروج از «دیوان بین المللی کیفری» (International Criminal Court) را اعلام نمود. هدف از این اقدام عجیب، هموارسازی جاده برای سفر بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی به بوداپست بود. این اولین سفر اروپایی نتانیاهو بعد از صدور حکم دیوان است.
به زعم مشاوران نتانیاهو و ترامپ، این اقدامات سبب آن می شود که کشورهای اتحادیه اروپا در مقابل عمل انجام شده قرار گرفته و به حکم مشهور دیوان بین المللی برای دستگیری نتانیاهو بی اعتنایی کنند؛ حکمی که در عمل یک موفقیت کم نظیر بین المللی برای حامیان عدالت و حقوق است و هدف اصلی آن، بازداشت نخست وزیر رژیم صهیونیستی به عنوان مظنون اصلی پرونده نسل کشی و جنایات جنگی رژیم در غزه است.
درست زمانی که نتانیاهو در منطقه قلعه بوداپست با اوربان دیدار نمود، گرگلی گولیاس رییس دفتر وی در پیام کوتاهی نوشت: «دولت مجارستان، مطابق با چارچوب قانون اساسی روند خروج از دیوان را آغاز نموده است». اما برمبنای قواعد حقوقی، مجارستان باید برای خروج از دیوان به دبیرکل سازمان ملل اطلاعیه کتبی ارسال نماید و طبق ماده ۱۲۷ اساسنامه رم، خروج یک سال بعد اجرائی شود.»
دیوان کیفری بین المللی در ۲۱ نوامبر ۲۰۲۴ حکم بازداشت بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر و یوآو گالانت، وزیر جنگ پیشین رژیم صهیونیستی را صادر کرد. در طول این مدت کشورهای بسیاری اعلام نمودند که در صورت ورود مقامات صهیونیست حکم دستگیری دیوان را اجرا خواهند کرد. اما شواهد نشان داد که الزاماً تمام آن کشورها به تعهدات خود عمل نخواهند کرد.
اول لهستان، حالا مجارستان
این لهستان بود که چند ماه پیش، در مقام کشور منفوری ظاهر شد که بیشترین خصومت را در مقابل فلسطینیان به نمایش گذاشت. از عملیات طوفان الاقصی (۷ اکتبر) بدین سو، لهستان و مجارستان در میان کشورهای اروپایی همیشه به عنوان یکی از مهم ترین حامیان رژیم صهیونیستی موضع گیری کرده اند. فرستاده ویژه مجارستان در تل آویو، بارها این ادعای دروغین را تکرار کرده که ارتش تحت امر نتانیاهو، کاری با زنان و خردسالان ندارد! این در شرایطی است که در خیلی از شهرهای اروپا و آمریکا، صدها هزار دانشجو و شهروند عادی، برای اعتراض به نسل کشی زنان و خردسالان فلسطینی در غزه، بارها راهپیمایی کردند.
بررسی اسناد و تاریخچه روابط، نشان دهنده این است که در ۷۷ سال گذشته، برمبنای یک توافق قدیمی، مجارستان همیشه در کانون اهداف سیاست خارجی رژیم صهیونیستی بوده و در سال ۲۰۱۷ میلادی، رووین ریولین رییس سابق رژیم صهیونیستی، گسترش روابط با مجارستان را به عنوان هسته ی اصلی سیاست رژیم در قاره اروپا توصیف کرده بود. مقامات مجارستان تلاش کردند تا داستان تاریخی یهودیان مجارستان را به ابزاری برای جذب سرمایه های صهیونیستی تبدیل کنند، اما سرمایه گذاری مستقیم تل آویو در مجارستان، در نهایت از ۵ میلیارد یورو فراتر نرفت. با این وجود، مجارستان هم از این وضعیت عبرت نگرفت و همیشه در میان اعضاء اتحادیه اروپا، در صف نخست کشورهایی بوده که با امید جذب سرمایه ی یهود، بر طبل ضرورت حمایت مالی از ارتش صهیونیستی کوبیده است.
پیوند راست افراطی با ترامپ – نتانیاهو
روزنامه Rzeczpospolita قبلاً اعلام نموده بود که نتانیاهو در ۲۷ ژانویه به عنوان میهمان ویژه مراسم آزادی اردوگاه آلمانی-نازی آشویتس به لهستان دعوت شده اما از ترس دستگیری، ترجیح داده این دعوت را رد کند. او مستقیماً از رییس جمهور و نخست وزیر لهستان خواسته بود تا تدبیری برای حل این مشکل بیندیشند.
از آنجا که دودا همیشه در جستجوی راهی برای خودشیرینی نزد دونالد ترامپ بوده، آشکارا اعلام نمود که دعوت از نتانیاهو اقدامی مقرون به صرفه است حتی اگر به قیمت خروج لهستان از دیوان بین المللی تمام شود. پیوتر هوفمانسکی رییس سابق دیوان کیفری بین المللی نیز در همان زمان، مواضع رییس جمهور لهستان را به عنوان مصداقی از نادیده گرفتن تعهد حقوقی و بین المللی برای همکاری کامل با دیوان و اتخاذ موضع معامله گرایانه و غیرانسانی قلمداد کرد. ولی پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا، سبب آن شد که علاوه بر لهستان، مجارستان نیز در جمع کشورهایی قرار بگیرد که حاضرند تمام تعهدات حقوقی خودرا به خاطر ترامپ و نتانیاهو زیر پا بگذارند.
تلاش برای جلب حمایت لهستان و مجارستان، نشان میدهد که رییس جمهور پوپولیست آمریکا که قبلاً و در دوره نخست زمامداری، با همدستی داماد یهودی خود یعنی جرِد کوشنر، از توافق آبراهام و نرمال سازی روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی دفاع کرده بود، حالا در صدد است که با نسخه ای جدید از همان سیاست، دست کم چند کشور اروپایی را به نتانیاهو نزدیک کند.
بازتاب گسترده در رسانه های جهان
خبر خروج مجارستان از دیوان کیفری بین المللی، مانند یک بمب خبری بزرگ، توجه اغلب رسانه های جهان را به طرف خود جلب کرد. آسوشیتدپرس به این اشاره کرده که مقامات مجارستانی ضمن طرح ادعای سیاسی بودن اقدامات دیوان کیفری بین المللی، تأکید کرده اند که تبعیت از قوانین دادگاه هیچ گاه بطور رسمی در مجارستان تصویب نشده و دلیلی قانونی برای انطباق با حکم این دادگاه فراهم نشده است. آسوشیتدپرس همین طور از اهمیت همسویی دیرینه ویکتور اوربان با نتانیاهو، سخن به میان آورده است. در همین حال، روزنامه گاردین از این مساله آگاهی داده که مجارستان راه را برای شک و تردید در میزان توان و نفوذ نهادهای قضائی بین المللی هموار کرده است.
نحوه مواجهه مقامات اتحادیه اروپا با تصمیم جنجالی مجارستان نیز موضوع مهمی است که در کانون گزارش تحلیلی فایننشال تایمز قرار گرفته است. در تحلیل مزبور، به این اشاره شده که ابراز تأسف اتحادیه اروپا از تصمیم مجارستان، موضوع مهمی است که نشان دهنده عمق اختلاف نظر سران کشورهای اروپایی درباره ی ی اقدامات نتانیاهو و ترامپ است. اتحادیه اروپا تأکید کرده است که خروج مجارستان از دیوان بین المللی، نیازمند یک پروسه رسمی است و کشورهای عضو، نمی توانند بلا فاصله شانه از زیر بار تعهداتشان خود خالی کنند.
یورونیوز هم به این اشاره کرده که نتانیاهو بعد از کسب تضمین و اطمینان در مورد عدم دستگیری، به بوداپست سفر کرده و گولیاس رییس دفتر نخست وزیر مجارستان، مدعی شده که دیوان کیفری بین المللی از اهداف اصلی خود، منحرف و به یک ارگان سیاسی تبدیل گشته است. نکته جالب اینجاست که رییس دفتر ویکتور اوربان؛ برای توجیه اقدام کشورش، به این اشاره کرده که قدرت های بزرگ نظامی جهان هیچ گاه عضو دیوان کیفری بین المللی نبوده اند و آمریکا نیز تحریم هایی را مقابل دیوان اعمال کرده است.
روزنامه پولیتیکو نیز، بر این امر تأکید کرده که ویکتور اوربان، شخصاً به نتانیاهو تضمین داده و اعلام نموده که مجارستان حاضر نیست از حکم دیوان، پیروی کند. این روزنامه، همین طور به مورد دیگری اشاره کرده که ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه در سپتامبر ۲۰۲۴ و در مسافرت به مغولستان، دستگیر نشده است. رویترز نیز به مواضع آمستردام اشاره کرده و نوشته است: دولت هلند نیز به عنوان میزبان دادگاه بین المللی کیفری، اعلام نموده تا آن زمان که روند خروج کامل نشود، مجارستان بازهم باید وظایف خودرا انجام دهد. کاسپار ولدکام وزیر امور خارجه هلند در حاشیه جلسه ناتو در بروکسل به خبرنگاران اظهار داشت: «فرایند کامل خروج از دیوان کیفری بین المللی حدود یک سال طول می کشد، در طول این مدت مجارستان باید تمام تعهدات خودرا در قبال دادگاه انجام دهد».
یک بام و دو هوای اروپا
لهستان و مجارستان با حمایت قاطعانه از نتانیاهو و جنایات جنگی او و بی اعتنایی به حکم دیوان بین المللی، نشان دادند که باوری به معیارهای حقوق بشر ندارند اما واقعیت این است که دیگر کشورهای اروپایی نیز تکلیفشان روشن نیست. اعضاء اتحادیه اروپا بر سر اجرای این حکم ها اختلاف نظر دارند.
برخی از آنها مانند اسپانیا، هلند و فنلاند می گویند که آنها حکم دیوان را اجرا می کنند و برخی دیگر همچون آلمان پیشنهاد می کنند راهی برای دیدار نتانیاهو بدون بازداشت پیدا کنند. فرانسه نیز در نگاهی متناقض گفته که نتانیاهو باید از این حکم مصون باشد برای اینکه اسرائیل یکی از اعضاء دیوان بین المللی کیفری نیست. به باور کارشناسان حقوق بین الملل، بااینکه ممکنست خروج مجارستان دارای وزن نمادین و نتایج سیاسی باشد، ولی بطور قابل توجهی ظرفیت عملیاتی یا چارچوب قانونی دیوان بین المللی کیفری را تغییر نمی دهد.
منبع: bahman24.ir
