به گزارش بهمن پروفسور نادر انتصار اعتقاد دارد آنچه که ترامپ رونمایی نمود بیشتر شبیه راهزنی قرن است تا معامله قرن.
خبرگزاری مهر، گروه بین الملل -جواد حیران نیا: دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا و بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل از «معامله قرن» رونمایی کردند.
طرحی که ترامپ اعتقاد دارد بهترین، عملیاتی ترین و عینی ترین طرح برای صلح فلسطین و اسرائیل است؛ چون که طرح های قبلی خیالی بوده اند. او مدعی بود که این طرح منافع اسرائیل و فلسطین را همزمان تأمین خواهد نمود.
اما عدم مشارکت «محمود عباس» رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در مراسم رونمایی از طرح و موضع گیری های وی در مورد عدم پذیرش معامله قرن از یک سو و رضایت تمام و کمال نتانیاهو از طرح ترامپ و کف زدن های مرتب و شادمانی زائد الوصف او از جانب دیگر نشان از عدم رعایت عدالتی است که ترامپ مدعی رعایت آن در این طرح بود.
خبرنگار مهر در گفتگو با پروفسور «نادر انتصار» رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلابامای آمریکا به بررسی ابعاد مختلف این طرح پرداخته که در ادامه می آید. انتصار از اساتید شناخته شده حوزه مطالعات خاورمیانه در سطح بین المللی است. کتاب «سیاست کردها در خاورمیانه» وی از مهمترین منابع مطالعات کردی در سطح جهانی است.
* ترامپ و نتانیاهو در حالی معامله قرن را رونمایی کردند که ترامپ در حال استیضاح در سنا است و نتانیاهو هم بعنوان نخستین نخست وزیر اسرائیل ۳ کیفرخواست در مورد اتهامات ضد وی دریافت کرده بود. با عنایت به این مورد زمانبندی این رونمایی ارتباطی با این مسئل داشت؟
آنچه که ترامپ رونمایی نمود بیشتر شبیه «راهزنی قرن» است تا «معامله قرن». شکی نیست که زمانبندی رونمایی این طرح ارتباط با مشکلات قانونی داشت که نتانیاهو با آن روبرو شده است و از این طریق ترامپ خواسته که شاید به کمک نتانیاهو بیاید و همینطور به باردیگر انتخاب شدن او به نخست وزیری اسرائیل کمکی کرده باشد
* معامله قرن بدون مشورت طرف فلسطینی طراحی شده است و مورد پذیرش طرف فلسطینی حتی تشکیلات خودگردان هم قرار نگرفت و از جانب آن رد شد. با عنایت به این مورد این طرح تا چه اندازه می تواند عملیاتی شود؟
به نظر من این طرح برای عملی شدن با مشکلات زیادی روبرو است و بدون پذیرش آن از سوی فلسطینی با شکست مواجه خواهد شد مگر اینکه تشکیلات خودگردان فلسطین با زور و یا از راه رشوه تن به وطن فروشی بدهد.
* با عنایت به موضع گیری های قبلی کشورهای عربی همچون عربستان، امارات، بحرین، عمان و مصر در مورد معامله قرن به نظر می آید ترامپ از آنها بعنوان فشاری ضد «محود عباس» رئیس تشکیلات خودگردان برای پذیرش معامله قرن بهره خواهد برد. از جانب دیگر ترامپ کمک ۵۰ میلیارد دلاری به کشور فلسطینی را هم مشروط به عملکرد رهبران آنها کرده است. به نظر شما مواضع کشورهای عربی به این طرح چه خواهد بود؟
کشورهای عربی، بویژه آنهایی که نامشان را ذکر کردید مدتها است که آرمان فلسطین را از ذهن خود بیرون کرده اند و فلسطین را از محاسبات سیاسی خود حذف کرده اند. ترامپ و نتانیاهو روی رهبران این کشورها و سر سپردگی آنها خیلی حساب کرده اند و می دانند که آنها امکان دارد چند شعار توخالی بدهند ولی در عمل محور غربی-عبری-عربی قادر به مجبور کردن محمود عباس به پذیرش طرح ترامپ خواهد شد.
* ترامپ در رونمایی از معامله قرن اعلام نمود طرح او مبتنی بر تشکیل دو کشور فلسطین و اسرائیل است. به صورت مشخص اعلام نمود قدس پایتخت یکپارچه و تقسیم ناپذیر اسرائیل خواهد بود. اما بلافاصله گفت پایتخت فلسطین هم قدس شرقی است و سفارتخانه در آن تاسیس می کند. این ابهام را چگونه می شود توضیح داد؟
این هم نوعی از حرفهای دروغ و مردم پسند است که ترامپ به آنها عادت کرده است و برایش ضد و نقیض گفتن اهمیت ندارد. اگر تمام قدس باید یکپارچه و تقسیم ناپذیر بعنوان پایتخت اسرائیل باقی بماند چگونه امکان دارد قدس شرقی بعنوان پایتخت کشور مستقل فلسطین بشود؟
* به نظر می آید در معامعه قرن نقش اردن کم رنگ شده و این کشور در تحولات آتی فلسطین نقشی نخواهد داشت ضمن اینکه بخشی از دره رود اردن هم در حاکمیت اسرائیل قرار خواهد گرفت و نقش نظارتی اردن بر اماکن مقدس قدس احتمالاً آخر خواهد یافت. چرا اردن از معادلات فلسطین از جانب امریکا حذف شده است؟
البته ما حالا دقیقاً نمیدانیم که نگرش اردن در این بازی سیاسی ترامپ و نتانیاهو چه خواهد بود ولی آنچه که تا کنون اعلام شده نقش اردن را کم رنگ کرده است. ترامپ روی عربستان و سایر شیوخ عرب خلیج فارس بیشتر از اردن حساب می کند و بعید نیست که عربستان نقش نظارتی بر اماکن مقدس قدس را از اردن بگیرد با عنایت به این که رهبران عربستان مدتها است که برنامه ای در این مورد در فکر داشته اند.
* معامله قرن به معنای آخر راهکار دو دولتی سازمان ملل و طرح صلح عربستان معروف به طرح ملک عبدالله است و در عمل پایتختی قدس شرقی و مرزهای ۱۹۶۷ را نادیده می گیرد. چرا کشورهای عربی به چنین طرحی رضایت دادند؟
هم راهکار دو دولتی سازمان ملل و هم طرح صلح عربستان معروف به طرح ملک عبدالله مدتها است که در عمل مرده اند. در حقیقت ایجاد محور عبری-عربی این دو طرح را از میدان خارج کرد. برای کشورهائی مانند عربستان یا امارات مردم فلسطین اهمیت خویش را از دست داده اند. برای این کشورها رابطه با آمریکا و اسرائیل مهم تر از آرمان فلسطین است و آنها این گرایش را در عمل در چند سال گذشته به صورت روشن ثابت کرده اند.
